Ganglion (zwany także torbielą galaretowatą) to podskórny guzek otoczony torebką wypełniony gęstym płynem. Zmiany te są raczej niebolesne, miękkie, można je delikatnie przesuwać. W zależności od tego, jak bardzo są wypełnione, na przestrzeni dni mogą przybierać różną wielkość.

Gangliony powstają w okolicach stawów bądź pochewek ścięgien.
Płyn stawowy zapewnia odpowiednią ruchomość elementów kostnych i chrzęstnych i minimalizuje tarcie, podobnie jak płyn w pochewkach ścięgnistych minimalizuje tarcie ścięgien o sąsiednie tkanki. Nadmiar tego płynu prowadzi jednak do rozciągania torebki stawowej bądź pochewki i wzrostu ciśnienia, a w efekcie powstania podskórnego guzka.

Ganglion to bardzo częsta przypadłość dotykająca przede wszystkim osoby młode, wykonujące pracę polegającą na powtarzalnych ruchach dłoni   (informatycy, pracownicy biurowi, kasjerzy). Szacuje się, że w grupie miedzy 20. a 50. rokiem życia nawet u 70% osób występują gangliony, w tym 3 razy częściej u kobiet  .

Przyczyny wywołujące guz nadgarstka:

• urazy
• przeciążenia
• stany zapalne

Gangliony pojawiają się najczęściej w okolicy nadgarstka, stawów rąk, rzadziej stopy i stawu skokowego czy kolanowego. Nieleczony ganglion może prowadzić do znacznego ograniczenia ruchomości stawów.

Ganglion jest zmianą łagodną, niegroźną, jednak każde jej podejrzenie należy skonsultować z lekarzem w celu postawienia pełnej diagnozy i wykluczenia zmiany nowotworowej. Ortopeda rozpoznaje ganglion na podstawie wywiadu, badania klinicznego i badań obrazowych (USG, RTG).

Początkowo ortopeda może zalecić metody zachowawcze – odciążanie okolicy ganglionu, unieruchomienie w ortezie, masaż.
Można też rozważyć nakłucie ganglionu, opróżnienie go i podanie miejscowo leku przeciwzapalnego. Jeśli powyższe sposoby nie przyniosły zadowalających rezultatów, można zastosować leczenie operacyjne lub atroskopowe w celu wycięcia torbieli.

Gangliony mają charakter nawrotowy. Oto kilka sposobów, jak możemy im zapobiegać:

• regularne ćwiczenia rozciągające stawy narażone na obciążenia,
• przerwy w pracy przy klawiaturze itp.
• rozgrzewka przed aktywnością fizyczną
• ćwiczenia wzmacniające okolice narażone na powstanie zmian